نگاهی به کنفرانس استراتژیک مونیخ؛ نقطه عطفی در مسیر گذار و بازسازی ایران

شنبه ۲۶ ژوئیه ۲۰۲۵، شهر مونیخ آلمان میزبان رویدادی بی‌سابقه در تاریخ اپوزیسیون مدرن ایران بود؛ نشستی استراتژیک به دعوت و میزبانی شاهزاده رضا پهلوی که با حضور بیش از ۵۰۰ تن از ایرانیان، فعالان سیاسی، نخبگان، اقلیت‌های قومی و مذهبی، هنرمندان، دانشگاهیان و نمایندگان خانواده‌های دادخواه، برگ جدیدی در تلاش جمعی برای بازسازی ایران گشود.

فضای این رویداد، تنها یک کنفرانس سیاسی نبود، بلکه تجلی یک همگرایی بی‌سابقه در میان ایرانیان آزادیخواه از سراسر جهان بود. یک روز پیش از نشست، صدها تن از ایرانیان در میدان مرکزی مونیخ گرد آمدند و با شعارهایی در حمایت از همکاری ملی و گذار از جمهوری اسلامی، حمایت خود را از این نشست اعلام کردند. فردای آن، سالن کنفرانس شاهد شکل‌گیری گفتگویی جدی و هدفمند میان طیف‌های گوناگون فکری و سیاسی بود؛ پدیده‌ای که در تاریخ معاصر ایران کم‌نظیر است.

از برجسته‌ترین ویژگی‌های این کنفرانس، تنوع گسترده شرکت‌کنندگان بود. از آمریکا، اروپا و کانادا تا استرالیا و حتی از داخل ایران با پیام، چهره‌هایی از اقشار مختلف جامعه در کنار یکدیگر نشستند تا نه‌فقط درباره پایان‌بخشی به جمهوری اسلامی، بلکه درباره ساختار دوران گذار و مسیر بازسازی آینده ایران تبادل نظر کنند. در سخنرانی‌های رسمی و میزگرد های تخصصی، موضوعاتی نظیر اقتصاد، محیط زیست، رفاه اجتماعی، سلامت، انرژی، آموزش، حقوق بشر و عدالت انتقالی مورد بررسی قرار گرفت و پروژه‌های متعددی در این حوزه‌ها ارائه و تحلیل شد.

از جمله لحظات عاطفی و تاثیرگذار نشست، حضور خانواده‌های جانباختگان و آسیب‌دیدگان جنبش «زن، زندگی، آزادی» بود؛ حضوری که با احترام، همدلی و استقبال صمیمانه شاهزاده پهلوی همراه شد و در دل بسیاری از حاضران، نمادی از همدلی واقعی و نه شعاری میان رهبری سیاسی و مردم رنج‌دیده بود.

سخنرانان با دقت و براساس معیارهای تخصصی و اجتماعی برگزیده شده بودند و سخنرانی‌ها، با وجود تنوع موضوعی، در یک چارچوب منسجم و مکمل یکدیگر شکل گرفتند. آنگونه که از مجموع سخنان برمی‌آمد، محور اصلی تمام ارائه‌ها، لزوم همبستگی و همکاری ملی برای گذار موفق، ایجاد زیرساخت‌های نهادینه دموکراتیک و تضمین آینده‌ای آزاد و توسعه‌یافته برای ایران بود.

شاهزاده رضا پهلوی با صبوری مثال‌زدنی، ضمن استقبال از شرکت‌کنندگان، به سخنان همه با دقت گوش سپرد و مهر و محبتی خالصانه به خانواده‌های داغدار و آسیب‌دیدگان ابراز کرد. شاهدخت نور پهلوی نیز در کنار پدر خود، با حضور صمیمانه و پرمحبت خود، پیام روشنی را به همگان منتقل کرد: ما خانواده‌ای هستیم در راه آزادی ایران.

در پایان نشست، سخنرانی جامع شاهزاده رضا پهلوی، که به‌ عنوان جمع‌بندی رویداد ارائه شد، نه‌تنها بر شعار محوری کنفرانس یعنی «ایران را پس می‌گیریم» تأکید داشت، بلکه حاوی خطوط اصلی برنامه گذار، ویژگی‌های ساختار آینده سیاسی ایران، و ضرورت سپردن امور کشور به متخصصان مستقل و متعهد بود. لحن قاطع، مستند و امیدبخش شاهزاده، تصویر روشنی از تعهد وی به مسئولیت تاریخی خود ارائه داد.

از نکات دیگر حائز اهمیت، مشارکت فعال اعضای «انجمن ملی سلامت رازی» در این کنفرانس بود. هشت تن از اعضای این نهاد علمی در نشست حضور یافتند و ضمن اعلام حمایت کامل از پیام محوری رویداد، آمادگی انجمن را برای همکاری ملی در بازسازی نظام سلامت ایران در دوران پس از گذار اعلام کردند. تهیه و ارائه یک استراتژی از برنامه جامع سلامت در نظام دموکراتیک آینده ایران، و آمادگی همکاری با پروژه شکوفایی ایران، از سوی این نهاد، نمونه‌ای عملی از ظرفیت‌های علمی ایرانیان خارج کشور برای کمک به نهادسازی نوین تلقی شد.

تأثیرات بلندمدت این کنفرانس، به‌ مراتب فراتر از مرزهای جغرافیایی مونیخ خواهد بود. ایجاد بستر گفتگوی مشترک میان طیف‌های مختلف اپوزیسیون، تقویت اعتماد عمومی، افزایش انگیزه برای کنش سیاسی هدفمند، و تضعیف بیش از پیش مشروعیت ساختار حاکم، و مخصوصا ریزش نیروهای هوادار رژیم از جمله نتایجی است که در روزها و هفته‌های پیش‌رو بروز خواهد یافت.

شعار «ایران را پس می‌گیریم» تنها یک جمله نیست؛ بیانیه‌ای است از اراده ملی برای پایان‌دادن به دهه‌ها استبداد و بی‌عدالتی، و آغاز راهی برای ساختن کشوری آزاد، آباد، سکولار و دموکراتیک، کشوری که در آن آزادی، رفاه، سلامت، محیط زیست، امنیت و عدالت برای همه ایرانیان تضمین‌شده باشد.

کنفرانس مونیخ را باید آغاز مسیری نو دانست؛ مسیری که با مشارکت تمام نیروهای خردگرا، تخصص‌محور و آزادیخواه ایران به مقصد خواهد رسید.

اکنون زمان تردید نیست. زمان آن است که دست در دست هم، ایران را پس بگیریم، ایران را بسازیم، و آزادی را به خانه بازگردانیم.

*نوید محمدزاده عضو انجمن ملی سلامت رازی